VERMINDERDE VRUCHTBAARHEID DOOR HITTESTRESS BIJ RUNDEREN
Door klimaatverandering worden onze zomers steeds warmer. Hierdoor neemt het aantal uren dat een koe hittestress ervaart toe. Voorkom zoveel mogelijk hittestress tijdens warme periodes.
Koeien houden van temperaturen tussen -5°C en 15°C. Bij een temperatuur van 20°C en een luchtvochtigheid van 60-80 procent heeft een koe al last van de warmte. Hoe hoger de temperatuur is hoe meer energie een koe gebruikt om zichzelf te koelen. Jilles de Theije: “Eigenlijk heeft de koe dan dus meer voeding dan normaal nodig om in die energie te voorzien. Maar als koeien het te warm hebben, gaan ze juist minder eten. Pensverzuring, een teruglopende melkgift, een slechtere eicelkwaliteit en dus een verminderde vruchtbaarheid zijn het mogelijke gevolg.” Tijdens hittestress zijn er vele managementfactoren zoals ventilatie, hygiëne, schoon drinkwater en koelen van groot belang om op te sturen en hiermee de hittestress zoveel mogelijk te beperken.
Grafiek: de relatie tussen temperatuur en luchtvochtigheid bepaalt de mate van hittestress
Warmte afvoeren: blazen en sproeien
“Koeien kunnen zelf niet zweten om warmte aan de omgeving af te staan. Naast een geïsoleerd dak en grote open zijwanden van de stal, kun je nóg meer doen om hittestress te beperken. Blaas bij een temperatuur boven de 18-20°C d.m.v. ventilatoren zoveel mogelijk lucht over de koeien, waardoor zij hun warmte en vocht aan deze lucht af kunnen staan. Voeg hier bij nóg hogere temperaturen een “koeien-douche” aan toe, waarmee je (het liefst achter het voerhek) de koeien nat sproeit. De verdamping van dit water op de koe zorgt ervoor dat zij nóg meer van haar warmte kan afstaan aan de voorbij geblazen lucht.”
Scan de koe na een hittestressperiode
“Het lijkt een terugkomend ritueel; elf tot twaalf maanden na een hittestressperiode worden er meer tweelingen geboren. Laat je niet verrassen en scan de koe regelmatig bij de drachtcontrole. Hiermee ben je beter voorbereid met het afkalven en kun je de koe tijdig droogzetten.”
Ook de vruchtbaarheidsspecialisten van K.I. SAMEN begeleiden en adviseren veehouders bij de dracht controle. We onderhouden nauwe contacten en we delen praktische zaken met elkaar.
Jilles De Theije is dierenarts voor landbouwhuisdieren bij DAP De Eenhoorn te Panningen. Hij is de vaste dierenarts bij K.I. SAMEN en hij deelt regelmatig zijn kennis met de inseminators en vruchtbaarheidsbeleiders.
